Onbereikbaar Fryslân

In een tijd waar iedereen altijd en overal bereikbaar is, kan een open stil landschap of juist een oud monumentaal gebouw als een ware verademing worden ervaren. Hoe prettig en handig het ook is, altijd bereikbaar zijn levert ook stress op. Het aantal mensen met een burn-0ut of depressieve klachten neemt de laatste jaren dan ook toe. Zonder bereik, dat wil zeggen zonder telefoon, internet, Facebook en Buienradar, door het leven gaan is zo langzamerhand voor de meesten van ons onvoorstelbaar.

We zijn zo gewend aan de vanzelfsprekende en alom aanwezige digitale bereikbaarheid, dat we de voordelen van die situatie soms niet een meer (h)erkennen. Terwijl leven met je eigen gedachten, uitgaan van je eigen waarnemingen en afgaan op je gevoel natuurlijk heel wezenlijk en goed zijn voor iemands persoonlijke ontwikkeling. Daarom kwam het in ons op dat er wel eens behoefte zou kunnen zijn – te midden van al het ‘digitale geweld’- aan plekken waar je niet op elk moment gestoord wordt door signalen of prikkels van elders. Een inspirerende omgeving waar je even niet gestuurd wordt, waar je afgaat op je zintuiglijke waarnemingen en handelt vanuit jezelf, in je eigen tempo en in je eigen richting. Dat zal met name voor veel jongeren een bijzondere ervaring zijn; wat mis ik als ik niet kan bellen, internetten, sms-en of twitteren? En wat krijg ik ervoor terug?

Plekken zonder bereik zijn zeldzaam geworden, misschien zelfs wel verdwenen. Bijzondere plekken in het Friese kustgebied, waar een rijke geschiedenis nog te ervaren valt, stilte een belofte is en de sterrenhemel in het donker nog is te zien, zouden kunnen worden bestempeld als ‘onbereikbare plekken’. Zeldzame plekken waar letterlijk even onbereikbaar bent (bv. bereik van GSM, GPS) en waar je je best voor moet doen om er te komen. Natuurlijk willen we die plekken zo goed mogelijk digitaal ontsluiten (o.a. door het inzetten van website, app, routes, etc.), maar op de locatie zelf stimuleren we een digitale pauze. We dagen de bezoeker uit om het ‘zwart gat’ op te zoeken, maar dan zonder de negatieve bijklank; eerder een uitnodiging voor een bijzondere beleving. We zetten in op plekken of locaties die bezoekers bewust maken van het feit dat reflectie op zijn tijd heel waardevol is, maar dat je steeds meer je best moet doen om een geschikte bezinningsplek te vinden. Het Waddenland van Overvloed zorgt er dan letterlijk voor dat we ons weer openen om nieuwe ervaringen op te doen en het landschap en onszelf te (her)ontdekken.

Het open Waddenlandschap grenzend aan UNESCO werelderfgoed Waddenzee biedt nog dusdanige plekken. Deze willen we opnieuw ontdekken en ontwikkelen, zodat we ons weer openen om nieuwe energie en ervaringen op te doen. En vanzelfsprekend zijn de digitale middelen als internet, smartphones en social networks daarbij een belangrijk communicatie- en marketingmiddel. Zowel voor de bezoekers als voor de organisaties en ondernemers in de regio zelf. Al was het alleen al om de bezoeker te voorzien van aanvullende inhoudelijke informatie, de routes of bij het vinden van een goede eet- of slaapgelegenheid in de omgeving.

Wij willen met dit projectvoorstel bewoners en bezoekers een weg wijzen naar rustgevende plekken om energie op te doen. Plekken met een bijzonder verhaal, oneindige horizon of oeroude krachten, waar men geraakt wordt door de schoonheid of waarmee men zich sterk verbonden voelt. Haast onbereikbare plekken die erom vragen ontdekt te worden. Beschreven worden kloosters, kerken, rustige (mystieke) plekken in het landschap voor een wandeling of bezinning. Aandacht wordt ook gegeven aan plaatsen waar men in bijzondere gebouwen en op bijzonder plekken in het landschap kan overnachten. We bieden ze aan in drie thema’s:

  1. Boerenprofessoren (aandacht voor verwondering voor heelal, duisternis)
  2. Samen sta je sterk (aandacht voor collectiviteit en saamhorigheid, vroeger en anno nu)
  3. Bezinning (aandacht voor stilte, ruimte en wijding)

Hierna volgen verantwoording, inpassing in de Digitale Agenda Fryslân en de uitwerking van de drie thema’s. We hopen dat onze inspiratie iedereen bereikt die er open voor staat.