Uitgestrekte weilanden met daarin grote authentieke boerderijen dat is het beeld wat veel mensen hebben van Friesland. Echter veel  van die typisch Friese boerderijen hebben in de afgelopen 50 jaar plaats moeten maken voor moderne boerenbedrijven, die er over de gehele wereld vrijwel hetzelfde uit zien. Maar gelukkig is er vandaag de dag ook een andere vraag;  een vraag naar het  functionele streekeigene.

Hoe ziet zo’n moderne typisch Friese boerderij er dan uit, is nu de vraag? Met deze bijdrage probeer ik, als architect, daar een eerste aanzet voor te geven. Ik ben de uitdaging aangegaan om een nieuwe serie uilenborden te ontwerpen. Uilenborden zijn  als nok afsluitende versiering typerend voor de Friese boerderijen en staan  symbool voor de Friese agrarische cultuur. Ze vertellen doormiddel van hun ornamentiek en detaillering een verhaal; een verhaal welke zich soms laat lezen als een soort streekroman.

Dat het Uilenbord een grote cultuurhistorische waarde bezit wordt al  een eeuw lang onderkent. Er bestond dan ook lange tijd de angst dat het bord zou verdwijnen.  Bij elk ontwerp voor een nieuwe boerderij werd dan ook een tekening verstrekt met een voorbeeld van het regionale type. Ir. G.J.I. Bouma bracht het aantal soorten uilenborden terug naar zes hoofdgroepen. Hij onderscheidde deze naar regio, waarbij de makelaar in het midden verschillende vormen van versiering had.

Desalniettemin verdwijnt de  behoefte om een uilenbord te plaatsen gestaag. Op hedendaagse schuren/ veefabrieken zit nooit een uilenbord. Dit komt dit niet alleen omdat er minder behoefte is aan nestelde uilen, muizenvangers, maar misschien ook omdat de 18de  en 19de eeuwse beeldtaal voor ons onleesbaar is geworden. Persoonlijk denk ik dat het ook te maken heeft met het feit dat veel boerenbedrijven minder streekgebonden zijn.

Terwijl boerenbedrijven meer en meer anonieme “speciaalzaken” beginnen te worden, beginnen buurtbewoners zich ook steeds meer af te vragen. Wat gebeurt daar eigenlijk?  In het kader van het sociaal maatschappelijk boeren zou je een uilenbord daarom ook als een reclame uiting kunnen zien. Een uiting die geïnspireerd is op het  uilenbord uit het verleden maar met de beeldtaal van het heden.  Waardoor het verhaal van het boerenbedrijf aan de buitenzijde afleesbaar blijft.